وقتی به اطرافمون نگا می‌کنیم حتماً این سؤال توی ذهنمون ایجادشده که چرا توی بعضی هاشون آدما سکونت دارن، در بعضی هاشون کار و اشتغال دارن و اصلاً بعضی جاها میرن ورزش میکنن و … کاربری ساختمون رو مجوز شهرداری مشخص میکنه.
میشه کاربری رو اینجوری توضیح داد که نحوه استفاده از یک ملک یا ساختمون و نحوه فعالیت ما در سازه رو کاربری میگن.
یکم مقدمه‌چینی:
هر ساختمون یه شناسنامه مثل ما آدما داره که بهش پروانه ساختمون میگن که قبل ساخت‌وساز باید از شهرداری بگیریم. شهرداری علاوه بر مشخصات فنی باید نوع کاربری سازه رو هم مشخص کنه. مثلا بگه مسکونیه یا تجاری.
اگه بخوام تعریف ساده‌ای از کاربری داشته باشم اینجوری میشه گفت که:
نحوه استفاده از ساختمون و فعالیتی که می‌کنیم همون کاربری هستش یعنی توی اون سازه سکونت می‌کنیم یا اشتغال داریم و کار می‌کنیم. آیا میریم ورزش می‌کنیم یا تولیدی زدیم؟
الان بریم با چند کاربری مهم ساختمونا آشنا بشیم.
1– مسکونی:
اگه توی سازه سکونت دائم یا موقت داشته باشیم بهش میگن مسکونی. به اوچ (سه) دسته تقسیم می‌کنیم آپارتمانی، ویلایی و کلنگی.
آپارتمانی یعنی ساختمانی که چند واحده س و کل سازه یک حیاط، پارکینگ آسانسور و ورودی مشترک داره.
کلنگی یعنی ساختمونی که قدیمیه و بافت فرسوده داره پس باید تخریب و بازسازیش کنیم مثل اکثر پایین‌شهری‌ها.
ویلایی یعنی سازه‌ای که یکی دوطبقه س و معمولاً فضای سبز هم داره. یکم مخصوص از ما بهترونه دیگه مثل خونههای شمال که محاله از یادت بره.
2– تجاری:
اگه توی ساختمون تاجر و کاسب کارای کسب و کارشونو بکنن میگیم سازه تجاریه. یعنی رستوران، مغازه، واحد صنفی، دفتر بیمه و … باز کرده و داره درآمد کسب میکنه. اگه میخواین یه جایی کاسبی کنین بهتره اون سازه رو کاربریشو چک کنین توی پروانه‌اش تجاری نوشته باشه تا بعداً مشکلی پیش نیاد.
3– صنعتی:
از اسمش پیداس جاهایی که در رابطه با صنعت هستش و فعالیت صنعتی می‌کنیم در این دستهاس مثل کارگاه‌های تولیدی، کارخونهها (مثل شیرین عسل)، تعمیرگاه‌ها و … که اغلب خارج شهرن و سوله‌ای ساخته میشن چون دم و دستگاه میذارن و کلی کارگر دارن مثل شهرک صنعتی سلیمی.
4– اداری:
ساختمونایی که به‌عنوان دفاتر اداری هستن مثل دفاتر دولتی و خصوصی که چیزی رو ثبت میکنن و … به عبارتی سازه‌ای که نشه در دسته‌بندی تجاری، صنعتی و مسکونی قرارداد بهش اداری میگیم.
فرق تجاری با اداری اینه که شما توی سازه تجاری میتونین تابلو در این واحدها نصب کنین و سرقفلی هم میتونه داشته باشه ولی اداری مخصوص کارای دفتریه و بس.
5– ورزشی:
این بخشم اظهر من الشمسه والا. جاهایی که ورزش می‌کنیم در این دسته س (نه بابا؟؟!. آخه چی بگم ساده س دیگه). مثل استادیوم‌ها، زمین‌های چمن مصنوعی، باشگاه بدنسازی، استخرهای سرپوشیده و …
گردآورنده مطالب:
مهندس اسلام اسلامی مؤلف و مدرس کتاب‌های عمرانی (ژئوتکنیک دانشگاه تهران)
