اولش بگم که در حالت کلی دو سری بارگذاری واسه سازه داریم که عبارتاند از بارگذاری جانبی و بارگذاری ثقلی.
بارگذاری ثقلی خیلی ساده س و در جهت ثقلی به سازه وارد میشه. تنوع بارهای ثقلی خیلی زیاده و توی این مقاله نمیخوام به همش اشارهکنم. بارهای اصلی بارهای مرده و زنده هستن که اعمال این بارها در ایتبس الزامی هستش.
اندکی مقدمه:
ما دو سری بار مرده و زنده داریم که از اصلیترین بارهای ثقلی ان. یه تعریف ساده داشته باشیم از اینا.
بارهای مرده:
مثل جسدی که در گور تا سالهای متمادی هستش میشه گفت بارهای مرده ساختمون هم دائما در طول عمر سازه وارد میشه مثل بار کف سازی، دیوارهای پیرامونی یا حتی خود تیر و ستون. این بارها آییننامه نیستن و باید محاسبه شون بکنیم.
بارهای زنده:
این بارها ساده شو بگم که یوقتایی هست بعضی وقتا هم نیست مثل آدمای داخل سازه که هی میرن میان یا بارهای خودرو در پارکینگ یا مبلمان منزل و الی آخر. بارای زنده رو مبحث ششم بهصورت جدول بهمون میگه (صفحه 37 مبحث 6).
حالا که فهمیدیم چی به چیه، بریم انواع بارای زنده رو باهم مرور کنیم.
1– بار Live:
همون سادهترین بار زندهس که توی ایتبس هم در Load Pattern پیش فرض میبینیم. طبق مبحث 6، بارهای زنده بیشتر از 5 کیلو نیوتون بر مترمربع رو از این نوع میگیریم و همینطور بار زنده پارکینگ و محلهای اجتماع عمومی.
2– بار LiveRed :
مشابه بار زنده Live هستش با این تفاوت که آئیننامه میگه اینو دست بالا دادم توی جدول و میشه کاهشش داد (Live که میشه Reducible باشه). مثل بار زنده راهپله که 5 کیلو نیوتون بر مترمربع میدیم. این کاهش رو بخوام خیلی ساده بگم اینطوری میشه گفت که 5 KN/m2 یعنی 500 کیلوگرم در هر مترمربع سطح. اگه هر نفرو 100 کیلو حساب کنیم یعنی در هر مترمربع 5 نفر باید باشن که این امکانش خیلی کمه دیگه. واسه همون اجازه میده کاهشش بدیم.
3– بار LiveRed0.5 :
مشابه بار زنده LiveRed هستش که در Load Pattern ایتبس از نوع Reducible میذاریم. با این تفاوت که علاوه بر اینکه ایتبس یه بار مقدار دادهشده رو کاهش میده، ما خودمونم توی ترکیب بارا ضریب 1 پشت بار زنده رو نصف میکنیم. مثل بار زنده کف سازی طبقات. یعنی اینم کاهشیه ولی دوبار کاهش داریم.
4– بار LRoof :
ما بار زنده پشتبام رو جدا از بقیه در آئیننامه میخونیم. یعنی معمولاً واسه بامهای تخت 1.5 KN/m2، مبحث ششم گفته واسه سقفت بار زنده وارد کن. این توی ایتبس خودش نوع بار داره و از نوع کاهشی Reducible هم نیست.
5– بار Lpartition :
تا چند وقت پیش بار تیغه بندی 10 سانتی در طبقات رو بهصورت بار زنده میزدیم. یه سری حسابکتاب داشت و مثلاً 2KN/m 1.5 میومد. ولی طبق مبحث 6 جدید ما دیگه بار تیغه بندی رو بار زنده نمیگیریم و به بار مرده کف سازی طبقات اضافه میکنیم.
من خیلی خلاصه اینا رو گفتم. ولی میخوای همه اینا رو یکجا داشته باشی و کلی نکات آییننامه در مورد سایر بارگذاریها رو یاد بگیری؟
گردآورنده مطالب:
مهندس اسلام اسلامی مؤلف و مدرس کتابهای عمرانی (ژئوتکنیک دانشگاه تهران)