سازه:
مهندسی سازه، گرایشی است که به آموزش تجزیه، تحلیل و طراحی سازه‌های مختلف می‌پردازد. این رشته بیشترین ظرفیت پذیرش را در دانشگاه‌های کشور دارا می‌باشد. این گرایش قادر به طراحی سازه‌های بلندمرتبه، سازه‌هایی با رفتار غیرخطی، انواع مقاطع متغیر به‌کاررفته در تیر و ستون و مدل‌سازی دقیق سازه در نرم‌افزارهایی مثل Abaqus، Etabs & safe، Sap و نرم‌افزارهای دیگر می‌باشد. به علاوه، این گرایش طراح‌های قوی در زمینه مدل‌سازی سازه‌های بتنی، فولادی و انواع سازه های پیش‌ساخته وارد بازار کار می‌کند. بااینکه این رشته تقریبا اشباع‌شده اما طراح متخصص همیشه موردنیاز بازارکار رشته عمران بوده و هیچ پروژه‌ای بدون طراح متخصص امکان شروع ندارد. مهندسینی که در این مقطع تحصیل می‌کنند در بازارکار، بیشتر وارد بخش محاسبات، طراحی و بهسازی لرزه‌ای سازه‌ها می‌شوند. بعضی از درس‌هایی که مهندسین سازه باید در دانشگاه بگذرانند:
– اجزای محدود
– دینامیک سازه
– تئوری الاستیسته
– ریاضیات مهندسی
– تحلیل غیر ارتجاعی سازه‌ها
– بهسازی لرزه‌ای
– پایداری سازه‌ها
زلزله:
گرایش مهندسی زلزله، به طراحی سازه‌ها با توجه به بار زلزله می‌پردازد. همچنین وظیفه بهسازی و مقاوم‌سازی سازه‌های موجود که در مناطق لرزه‌خیز قرار دارند را بر عهده‌دارند که امروزه به علت نبود سازه‌های پایدار حتماً نیاز به متخصصین زلزله به‌طور وسیع در پروژه‌های عمرانی احساس می‌شود و بازار کار قوی در آینده نزدیک برای مهندسان در این گرایش شکل می‌گیرد. متخصصین این گرایش در نرم‌افزارهایی مثل Base Isolation و مدل‌سازی میراگرهای ویسکوز و … مهارت لازم را دارند. بعضی از درس‌هایی که مهندسین زلزله باید در دانشگاه در مقطع ارشد بگذرانند:
– دینامیک سازه
– لرزه‌شناسی و مهندسی زلزله
– دینامیک خاک
– طراحی لرزه‌ای سازه‌ها
– تحلیل و طراحی غیرارتجاعی سازه‌ها
– سازه‌های بلند
ژئوتکنیک:
مهندسی خاک و پی، گرایشی از مهندسی عمران می‌باشد که به بررسی خصوصیات خاک و رفتار آن تحت بارهای مختلف می‌پردازد. با توجه به اینکه سازه‌های موجود روی خاک احداث می‌شود می‌توان گفت مهندسی خاک و پی در ارتباط مستقیم با مهندسی سازه می‌باشد. نحوه طراحی انواع پی‌ها، نحوه مقاوم‌سازی دیوار حائل، مقاوم‌سازی خاک بستر و دیواره‌های خاکی بهروش‌های مختلف همچون نیلینگ و شاتکریت، سازه‌های نگهبان خرپا، راک بولت، دیواره بتنی در تونل‌ها و … . همچنین آزمایشگاه‌های خاک برای نمونه‌گیری و انجام آزمایش‌های سه محوری، تحکیم و … بر روی آن، از انواع زمینه‌های شغلی در این گرایش می‌باشد که امروزه به‌شدت مورد استقبال فضای کار بوده و همیشه باید این مطلب را در نظر بگیریم که هیچ سازه‌ای بدون پی بنا نمی‌شود که اهمیت این گرایش را در مهندسی عمران نشان می‌دهد. نرم‌افزارهای موردنیاز یادگیری در این گرایش شامل Geo studio، Plaxis 2D & 3D، Flac 3D، Ensoft Lpile و … می‌باشد. از دروسی که در دوره کارشناسی ارشد در این گرایش به‌صورت اجباری و یا اختیاری می‌توانید بگذرانید می‌توان به موارد ذیل اشاره نمود:
– مکانیک خاک پیشرفته
– مهندسی پی پیشرفته
– دینامیک خاک
– بهسازی خاک
– مکانیک شکست
– محیط‌های پیوسته و پلاستیسیته
مدیریت ساخت:
یکی از راه‌های موفقیت در اجرای پروژه‌های عمرانی، مدیریت صحیح و اصولی پروژه‌ها می‌باشد. شاخه مدیریت ساخت آموزش‌های لازم در این زمینه را فراهم می‌کند. با توجه به اینکه هر پروژه‌ای نیاز به یک مدیر کارآمد دارد و با توجه به اجرای بسیار ضعیف پروژه‌های عمرانی و تقریباً عدم مدیریت پروژه و کنترل پروژه درروند ساخت و مسائل اقتصادی و بحث زمان، این رشته به کمک کنترل پروژه و مدیریت پروژه و روش‌های ساخت پیش رفته، درصدد حل مشکلات موجود در اکثر پروژه‌ها و طرح‌های عمرانی به‌خصوص طرح‌های ملی می‌باشد (نظیر سدهای بلند، بنادر و سازه‌های دریایی، پالایشگاه‌ها، نیروگاه‌ها، مجتمع‌های بزرگ مسکونی و اداری، پل‌های با دهانه بزرگ، سیلوها و …).
بخش دیگر این رشته به بحث‌های مدیریت اطلاعات ساختمان (BIM) و بحث دعاوی در پروژه‌های عمرانی و حقوق مهندسی و مقررات پیمان، نحوه قراردادها در پروژه‌ها، بهینه‌سازی هزینه و زمان در پروژه، ارزیابی و کنترل پروژه‌های عمرانی، مدیریت پروژه و امور پیمان در ابعاد حقوقی، اقتصادی و اجرایی، امور قراردادها، برنامه‌ریزی و کنترل پروژه‌ها، هدایت و رهبری منابع انسانی، تحلیل انواع مصالح و روش‌های ساخت، تجزیه‌وتحلیل عملیات ساخت و نگهداری پروژه‌های بزرگ، استفاده بهینه از ماشین‌آلات و روش‌های ترمیم سازه‌ها می‌پردازد. از دروسی که در دوره کارشناسی ارشد در این گرایش به‌صورت اجباری و یا اختیاری می‌توانید بگذرانید می‌توان به موارد ذیل اشاره نمود:
– مدیریت و مقررات پیمان
– برنامه‌ریزی و کنترل پروژه
– روش‌های ساخت
– تکنولوژی عالی بتن
– مدیریت مالی و حسابداری پروژه
– مدیریت ریسک پروژه
– تحقیق در عملیات
– مدیریت منابع انسانی
حمل‌ونقل:
گرایش حمل‌ونقل شامل چهار بخش مجزا به نامهای حمل‌ونقل دریایی، ریلی، هوایی و جاده‌ای می‌باشد؛ که مهندسین با توجه به توانایی‌های خود می‌توانند در هر یک از این زیرمجموعه‌ها به تحصیل و فعالیت بپردازند. در این گرایش یاد می‌گیرید چطور جریانات ناوگان‌های حمل‌ونقل را مدیریت و کنترل نمایید. نرم‌افزارهای موردنیاز Transcad،Vissum ،Cube و … می‌باشد. شما می‌توانید پس از اتمام این گرایش در شرکت‌های عمرانی راه‌سازی و ارگان‌های خاص دولتی که مربوط به راه‌سازی و حمل‌ونقل می‌باشند، فعالیت نمایید. از دروسی که در دوره کارشناسی ارشد در این گرایش به‌صورت اجباری و یا اختیاری می‌توانید بگذرانید می‌توان به موارد ذیل اشاره نمود:
– برنامه‌ریزی حمل‌ونقل
– تقاضا در حمل‌ونقل
– مهندسی ترافیک پیشرفته
– تحلیل و ارزیابی سیستم‌های حمل‌ونقل
– حمل‌ونقل ریلی و حمل‌ونقل دریایی
– طراحی روسازی بتنی
– مهندسی راه‌آهن پیشرفته
راه و ترابری:
گرایش راه و ترابری، به آموزش طراحی راه در دشت‌ها و کوهستان‌ها، طراحی هندسی راه و راه‌آهن می‌پردازد. فارغ‌التحصیلان این گرایش اغلب در محیط کاری خارج از شهر مشغول به کار می‌شوند.
در حال حاضر نیاز بسیارزیادی به بازسازی مسیرها و جاده‌ها و طراحی مسیرهای جدید به علت توسعه جمعیت و شهرها می‌باشد. در این رشته تصویرسازی دقیق از مسیرها، مطالعه اولیه و امکان‌سنجی برای طرح‌ها لازم بوده و نیاز به تسلط بر روی انواع نشریه راه همچون نشریه 415، 101، 234 و … الزامی می‌باشد. رشته‌ای با آینده شغلی بسیار قوی داشته و نیاز به مهندسین بیشتری در این زمینه احساس می‌شود. از دروسی که در دوره کارشناسی ارشد در این گرایش به‌صورت اجباری و یا اختیاری می‌توانید بگذرانید می‌توان به موارد ذیل اشاره نمود:
– تحلیل و طراحی روسازی پیشرفته
– تکنولوژی و مواد روسازی
– طرح هندسی راه پیشرفته
– مهندسی ترافیک پیشرفته
– مدیریت، تعمیر و نگهداری راه
– مهندسی راه‌آهن پیشرفته
– آزمایشگاه روسازی
مدیریت منابع آب:
مهندسی عمران گرایش مدیریت منابع آب، درواقع تلفیق گرایش‌های “آب و فاضلاب” و “مهندسی رودخانه” قدیم می‌باشد. در این گرایش شما با کنترل منابع آبی و جلوگیری از هدر رفت آن‌ها آشنا خواهید شد.
گرایش آب و فاضلاب به آموزش جمع‌آوری و تصفیه فاضلاب‌ها می‌پردازد. همچنین در این گرایش مهندسان با تأسیسات مرتبط با فاضلاب از قبیل مخازن ذخیره و خطوط انتقال آشنا می‌شوند. با توجه به ضعیف بودن سیستم جمع‌آوری و تخلیه فاضلاب در ایران، گرایش آب و فاضلاب بازار کار رو به رشدی را دارا می‌باشد. گرایش مهندسی رودخانه به آموزش تخصصی درزمینه مکانیسم انتقال رسوب رودخانه‌ها، رفتارهای مختلف رودخانه‌ها و کنترل سیلاب و … می‌پردازد. فارغ‌التحصیلان در گرایش مهندسی رودخانه می‌توانند در برخی زمینه‌های کاری مهندسان آب و محیط‌زیست فعالیت داشته باشند. از دروسی که در دوره کارشناسی ارشد در این گرایش به‌صورت اجباری و یا اختیاری می‌توانید بگذرانید می‌توان به موارد ذیل اشاره نمود:
– هیدرولوژی مهندسی پیشرفته
– آب‌های زیرزمینی پیشرفته
– تحلیل و مدیریت سیستم‌های منابع آب ۱
– هیدرو انفورماتیک
– تغییر اقلیم و هواشناسی
مهندسی آب و سازه‌های هیدرولیکی:
کارشناسی ارشد آب و سازه‌های هیدرولیکی یکی از گرایش‌های کارشناسی ارشد عمران است که درزمینه تحلیل و طراحی سازه‌هایی که به‌نوعی با آب سروکار داشته و در ساختمان‌های هیدرولیکی به‌کار برده می‌شوند، فعالیت دارد. در این گرایش شما با موضوعاتی همچون طراحی و اجرای سدها، کانال‌ها و سیستم‌های زهکش آشنا خواهید شد. درواقع این گرایش ترکیبی از گرایش‌های سازه و آب می‌باشد. این گرایش همچنین با مباحث مطرح‌شده در هر دو موضوع مهندسی محیط‌زیست و بهداشت نیز ارتباط دارد. البته همان‌طور که عنوان شد، تأکید بیشتر این گرایش بر روی طراحی و محاسبه سازه‌های مرتبط با آب می‌باشد و مطالعات هیدرولوژیکی چندان در حیطه مباحث این گرایش نیست. این مهندسان می‌توانند در پروژه‌های سدسازی، ترمیم و نگهداری سدها در زمان بهره‌برداری و موارد مشابه فعالیت نمایند. از دروسی که در دوره کارشناسی ارشد در این گرایش به‌صورت اجباری و یا اختیاری می‌توانید بگذرانید می‌توان به موارد ذیل اشاره نمود:
– هیدرولیک پیشرفته
– طراحی هیدرولیکی سازه‌ها
– سدهای خاکی و بتنی
– روش اجزاء محدود
– مهندسی رودخانه
– اجرای سازه‌های آبی
مهندسی محیط‌زیست:
مهندسی محیط‌زیست، دربرگیرنده طیف وسیعی از آموزش‌ها می‌باشد. از تصفیه آب‌وهوا گرفته تا دفع فاضلاب.
فارغ‌التحصیلان کارشناسی ارشد عمران با گرایش محیط‌زیست درزمینه هایی همچون شناخت و کنترل آلودگی منابع آب، آلودگی هوا و آلودگی‌های حاصل از مواد جامد زائد سررشته داشته و می‌توانند در سازمان‌های مسئول برنامه‌ریزی، شهرداری‌ها، سازمان حفاظت محیط‌زیست، شیلات، کارخانجات و سازمان‌های وابسته به وزارت نیرو مشغول به کار شوند. این گرایش از پتانسیل بسیار خوبی برای اخذ اپلای در خصوص ادامه تحصیل در خارج از کشور در مقایسه با سایر گرایش‌ها برخوردار است. از دروسی که در دوره کارشناسی ارشد در این گرایش به‌صورت اجباری و یا اختیاری می‌توانید بگذرانید می‌توان به موارد ذیل اشاره نمود:
– مبانی انتقال و انتشار و مدل‌سازی آلاینده‌ها
– اصول مهندسی تصفیه آب و فاضلاب
– اصول مهندسی و مدیریت پسماند
– توسعه پایدار و مدیریت محیط‌زیست
– هیدرولوژی پیشرفته
– تغییر اقلیم و هواشناسی
– آلودگی خاک و پاک‌سازی آن
مهندسی سواحل، بنادر و سازه‌های دریایی:
مهندسی عمران گرایش سازه‌های دریایی، به مطالعه و طراحی سازه‌های مرتبط با دریا اعم از سازه‌های ساحلی، نزدیک ساحل و یا دور از ساحل می‌پردازد. به‌علاوه مهندسین این رشته، با موضوعاتی همچون موج‌شکن‌ها، اسکله‌ها و سازه‌ی سکوهای نفتی آشنا می‌شوند. فارغ‌التحصیلان در این رشته می‌توانند به طراحی در دفتر فنی پرداخته و یا در پروژه‌های شمالی یا جنوبی کشور مشغول به کار شوند.
فارغ‌التحصیلان گرایش سازه دریایی می‌توانند به‌طور مرتبط با گرایش خود و یا در شاخه‌های دیگر مانند سازه و آب مشغول بکار شوند. از طرفی گرایش سازه‌های دریایی به دلیل مرتبط بودن با صنعت نفت و گاز نسبت به سایر گرایش‌های عمران، دارای بازار کار بسیار خوبی با درآمد بالا است. از دروسی که در دوره کارشناسی ارشد در این گرایش به‌صورت اجباری و یا اختیاری می‌توانید بگذرانید می‌توان به موارد ذیل اشاره نمود:
– مبانی هیدرولیک دریا
– اصول طراحی سازه‌های دریایی (متعارف)
– روش‌های عددی در مهندسی دریا
– اصول مهندسی سواحل
– اقتصاد و حمل‌ونقل دریایی
– لرزه‌شناسی و مهندسی زلزله
– سکوهای دریای
مهندسی خطوط راه‌آهن:
هدف دوره کارشناسی ارشد مهندسی خطوط راه‌آهن تربیت افرادی است که دارای توانایی‌های لازم جهت درک بهتر مسائل، برنامه‌ریزی، هدایت، طراحی و نظارت در پروژه‌های تخصصی درزمینه راه‌آهن و خطوط ریلی مختلف و توان تحقیقاتی مناسب و کافی جهت حل مسائلی که در این زمینه با آن‌ها روبرو می‌شوند، باشند. پروژه‌ها و تحقیقات مذکور می‌توانند در زمینه‌های رفتارسنجی روسازی و زیرسازی خطوط راه‌آهن، مدیریت خطوط راه‌آهن، ساخت و اجرای خطوط و نظایر آن‌ها در راه‌آهن‌های معمولی، سبک، سریع‌السیر، برقی، شهری و مترو باشد. تربیت افرادی که بتوانند در توسعه و گسترش دانش فنی راه‌آهن در سطح آموزش عالی کشور موثر باشند، ازجمله اهداف و دستاوردهای مهم این دوره می‌باشد. نکته حائز اهمیت در رابطه با این گرایش، محدودیت تعداد دانشگاه‌ها جهت انتخاب این گرایش برای مقاطع تحصیلات تکمیلی می‌باشد که معروف‌ترین آن دانشگاه علم و صنعت در ایران است که این گرایش را ارائه می‌دهد. از دروسی که در دوره کارشناسی ارشد در این گرایش به‌صورت اجباری و یا اختیاری می‌توانید بگذرانید می‌توان به موارد ذیل اشاره نمود:
– ریاضیات عالی مهندسی
– زیرسازی راه‌آهن پیشرفته
– آزمایشگاه خط
– روش‌های نوین تعمیر و نگهداری خطوط
– مدیریت راه‌آهن
– روش تحقیق
